Diffüz büyük B hücreli lenfoma (DLBCL), Hodgkin dışı lenfomanın en yaygın tipi olup vakaların yaklaşık %25'ini oluşturur [1]. Kanser kaynaklı ölümlerin en yaygın altıncı nedenidir [2]. DLBCL tipik olarak büyük çekirdekleri, bazofilik sitoplazması ve yüksek çoğalma hızı olan anormal lenfositlerle kendini gösterir [3].

Hastalığı sınıflandırmak için akış sitometrik immün fenotipleme yaygın olarak kullanılır.

XR Serisi analizör ile anormal lenfositlerin tespiti

Anormal lenfositler, normal 'sağlıklı' hücrelerden ayırt edilmelerini mümkün kılan belirli özelliklere sahiptir. Anormal lenfositlerin iyi tanımlanmış bir özelliği, yüksek lipid içeriğine sahip değişmiş membran bileşimi [4] ve hızla çoğalmalarından ötürü normal lenfositlerle kıyaslandığında DNA'larının daha belirgin olmasıdır [5]. Sysmex XR Serisi analizörler, belirli kanalları ve özel reaktifleri kullanarak hücreyi tanımlamak amacıyla hücre membranlarının bu özel karakteristiklerden yararlanmaktadır.

WDF ölçüm kanalında, lizis reaktifi oldukça hafif bir reaksiyon gösterir ve hücrelerin iç yapısını büyük ölçüde sağlam bırakırken, floresan belirtecin hücrelere girmesine ve öncelikle içerideki RNA'yı işaretlemesine olanak sağlar. Hücre kümelerinin floresans sinyaline bağlı olarak, spesifik işaret mesajları tetiklenerek negatif, reaktif, potansiyel olarak malign veya negatif ve potansiyel olarak malign veya reaktif şeklinde örnek ön sınıflandırması yapılır. WDF ölçüm kanalındaki bu ön sınıflandırmaya bağlı olarak, ‘Blasts/Abn Lympho?’ (Blastlar/Anormal Lenfosit?) veya ‘Blasts/Abn Lympho?’ (Blastlar/Anormal Lenfosit?) ve ‘Atypical Lympho?’ (Atipik Lenfosit?) kombinasyonu şeklinde işaret mesajları tetiklenir. Bunlar, WPC ölçüm kanalında otomatik refleks ölçümüne yol açar.

WPC ölçüm kanalının lizis reaktifi ise, membran lipidleri üzerinde WDF kanalında kullanılanlardan daha güçlü bir etkiye sahiptir. Ayrıca, anormal hücreler, spesifik membran bileşimleri ve kolay geçirgenleşen membranları nedeniyle çekirdek DNA'larına daha fazla erişim olanağı sağlar [5], bu da daha sonra spesifik WPC floresan belirteci tarafından boyanır. Membran perforasyon derecesi ne kadar yüksek olursa, gözeneklerden o kadar çok hücre içeriği sızarak hücrenin küçülmesine neden olur. Bu nedenle, anormal lenfositler daha küçük boyutlu bir sinyal ve daha yüksek floresans sinyali sunar [5]. Öte yandan, blastlar ya da hematopoietik progenitör hücreleri gibi immatür hücreler ise daha düşük lipid içeriğine sahiptir ve lizise karşı daha dirençlidir [4]. Bu nedenle, bunlar daha düşük floresans sinyalleri yayar ve boyutları daha büyük kalır.

XR Serisi analizörler üzerinde, gerek WDF gerek WPC ölçüm kanallarından alınan bilgilerin bir araya getirilmesi, negatif, reaktif veya malignite şüphesi taşıyan hücrelerin ayırt edilmesini mümkün kılar [6].

Örnek olgu ve sonuçların yorumlanması

Ana şikayeti konfüzyon ve letarji olan 68 yaşında bir hasta yoğun bakım ünitesine yatırılmıştır. Hematoloji laboratuvarı sonuçları; anemi, lökositoz ve trombositopeninin yanı sıra anormal lökosit diferansiyel değerlerini ortaya koymuştur.

Şekil 1 XR IPU tarafından görüntülenen hematoloji laboratuvarı sonuçları

Loading 3D-Element

Şekil 2 Anormal lenfositlerin varlığı, analizörün WPC saçılım grafiğinde gözlemlenebilmektedir.

Kan simirinde anormal blast benzeri görünümde lenfositler görülmüş olup bunların bir kısmı yarıklanmış çekirdeğe sahiptir.

Müteakip immün fenotipleme sonuçları, şüpheli diffüz büyük B hücreli lenfoma tanısını doğrulamıştır. Ayrıca, hastada kan kültürüyle doğrulanmış bir Streptococcus parasanguinis enfeksiyonu gelişmiştir.

Referanslar

[1] Swerdlow SH et al. (2016): The 2016 revision of the World Health Organization classification of lymphoid neoplasms Blood. 127(20):2375-2390

[2] McNally GA et al. (2011): B-cell lymphoma, unclassifiable: a review of the literature. Clin J Oncol Nurs. 15(2):189-93.

[3] Padala SA et al. (2023): Diffuse Large B-Cell Lymphoma. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing

[4] Gottfried EL et al. (1967): Lipids of human leukocytes: relation to celltype. J Lipid Res. 8(4):321-7.

[5] Kawauchi S et al. (2013): The Positions of Normal Leukocytes on the Scattergram of the Newly Developed Abnormal Celldetection Channel of the XN-Series Multi-parameter Automated Hematology Analyzers. Sysmex J Int; 23(1): 1

[6] Schuff-Werner P et al. (2016): Performance of the XN-2000 WPC channel-flagging to differentiate reactive and neoplastic leukocytosis. Clin Chem Lab Med; 54(9): 1503

White paper

Going beyond the visible

The fluorescence technology and channel-specific reagents of the XN-Series provide much more than just a cell count. Depending on their cell membrane composition, cells are perforated and labelled differently, disclosing information about the cells’ activity, maturity stage, and malignancy. This white paper sheds a light on how the XN measures cell functionality.

Download

Bilimsel Takvim 2024

Aylık vakalarımızı